Tấm và Cám là hai chị em cùng cha khác mẹ
Mẹ Tấm mất sớm, Tấm phải sống với cha từ nhỏ:
Chẳng bao lâu sau cha Tấm cũng qua đời
Khi cha mất Tấm sống với dì ghẻ là mẹ của Cám.
Mụ bắt Tấm phải làm lụng quần quật suốt ngày.
trong khi Cám thì lười chảy thây.
Một
hôm, dì ghẻ đưa cho Tấm và Cám mỗi người một cái giỏ, bảo ra đồng hớt
tép, ai đầy giỏ thì được thưởng một cái yếm đỏ. Tấm ra đồng không quản
trời nắng, mải miết hớt được đầy một giỏ vừa tôm vừa tép. Còn Cám nhởn
nhơ hết bờ này bụi nọ, hái hoa, bắt bướm; trời đã về chiều mà giỏ của
Cám vẫn chưa có tí gì. Thấy Tấm giỏ đầy tép, Cám mưu mô bảo Tấm:
Tấm
tin là thật, xuống ao, ra tận chỗ sâu tắm rửa. Tắm xong, Tấm lên bờ, sờ
đến giỏ tép thì chỉ còn giỏ không: Cám đã trút hết tôm tép của Tấm vào
giỏ mình và về trước mất rồi. Tấm ngồi xuống bờ ruộng, bưng mặt khóc
nức nở
Bỗng Bụt hiện lên hỏi:
Tấm kể sự tình cho Bụt nghe, Bụt bảo: "Con thử xem trong giỏ còn có gì không?"
Quả nhiên Tấm nhìn vào giỏ thì thấy có một con cá nhỏ:
Bụt bảo Tấm: - Con đem cá bống về thả xuống giếng mà nuôi...
...mỗi
bữa, đáng ăn ba bát thì con ăn hai, còn một thì đem cho Bống. Mỗi lần
cho ăn thì con nhớ gọi:"Bống bống bang bang, mày ăn cơm vàng cơm bạc
nhà ta, chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người. "
Thấy
sau bữa ăn nào Tấm cũng ra giếng, mụ dì ghẻ sinh nghi, sai con đi rình.
Một lần kia, sau bữa ăn Cám ra giếng, nấp sau một bụi cây. Nghe Tấm gọi
Bống, Cám nhẩm thuộc về kể cho mẹ nghe. Sáng hôm sau, mẹ Cám nắm sẵn
một nắm cơm gọi Tấm đến đưa cho, dặn rằng: